Κοινοβουλευτική παρέμβαση ΚΚΕ: Εναπόθεση ακάλυπτων σωρών φωσφογύψου από το εργοστάσιο Φωσφορικών Λιπασμάτων στην ΠΕ Καβάλας.

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τους Υπουργούς Υγείας, Εσωτερικών, Περιβάλλοντος & Ενέργειας

Θέμα: Εναπόθεση ακάλυπτων σωρών φωσφογύψου από το εργοστάσιο Φωσφορικών Λιπασμάτων στην ΠΕ Καβάλας.

Στη Νέα Καρβάλη της ΠΕ Καβάλας, η λιπασματοβιομηχανία, από την έναρξη της λειτουργίας της (πλέον των 50 χρόνων) εναποθέτει, σε οικόπεδο παρακείμενο των εγκαταστάσεων της, φωσφογύψο σε σωρούς που καλύπτουν τεράστια έκταση, η οποία συνεχώς μεγαλώνει, προκαλώντας όχι μόνο ατμοσφαιρική ρύπανση αλλά και μόλυνση του εδάφους και υπεδάφους της περιοχής. 

Η παρουσία της φωσφογύψου, σε συνδυασμό με τη μη φυσική απορροή των υδάτων της βαλτώδους έκτασης – ιδιαιτέρως κατά τις περιόδους των υψηλών βροχοπτώσεων – επιβαρύνουν τα χαρακτηριστικά του εδάφους της όμορης περιοχής ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζονται προβλήματα στη λειτουργία των υποδομών του Βιοτεχνικού Πάρκου Καβάλας. 

Η φωσφογύψος είναι στερεό απόβλητο της παραγωγής των φωσφορικών λιπασμάτων και περιέχει βαρέα μέταλλα και ραδιενεργά στοιχεία όπως το Ράδιο-226 (Ra-226) που σχετίζεται με καρκινογενέσεις.

Η εναπόθεση μεγάλων ποσοτήτων φωσφογύψου υπό τη μορφή στοιβών, όπως συμβαίνει και στην συγκεκριμένη περιοχή, απαιτεί την εκπόνηση ραδιολογικής μελέτης και τη λήψη ειδικών μέτρων, με σκοπό την ελαχιστοποίηση των πιθανών εκροών των ραδιονουκλεϊδίων Ra-226 και των θυγατρικών τους στο περιβάλλον. Επίσης, και τα βαρέα μέταλλα που περιέχονται στη φωσφογύψο (αρσενικό, μόλυβδο, κάδμιο, χρώμιο, φθόριο, ψευδάργυρο, αντιμόνιο, χαλκό) αποτελούν χημικό κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.

Το πόσο επικίνδυνη για την υγεία και το περιβάλλον είναι μια τέτοια απόρριψη φωσφογύψου υπό μορφή στοιβάδων, μπορεί να το συμπεράνει εύκολα κανείς, μόνο και μόνο από τις παρακάτω οδηγίες που εξέδωσε η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας - ΕΕΑΕ :

1. Η εναπόθεση δεν πρέπει να γίνεται πλησίον ή εντός επιφανειακών υδάτων (ποτάμια, λίμνες, αρδευτικά κανάλια κλπ.).

2. Η εναπόθεση θα πρέπει να γίνεται με τέτοιο τρόπο, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η προστασία των υπόγειων υδάτων (π.χ. με χρήση ειδικών γεωμεμβρανών).

3. Οι ανοιχτές εναποθέσεις θα καλύπτονται με χώμα.

4. Δεν επιτρέπεται η μελλοντική οικοδόμηση οικημάτων επί των εναποθέσεων, γι' αυτό και η τοποθεσία των εναποθέσεων φωσφογύψου θα είναι καταγεγραμμένη.

5. Θα διενεργείται συστηματικός έλεγχος της συγκέντρωσης του Ra-226 στα υπόγεια και επιφανειακά ύδατα της περιοχής, όπου υπάρχει η εναπόθεση.

Να σημειωθεί πως στο παρελθόν μετά από ελέγχους των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος στη λιπασματοβιομηχανία διαπιστώθηκε μεταξύ άλλων και η ακόλουθη παράβαση: «Η προσωρινή αποθήκευση της φωσφογύψου δεν γίνεται σύμφωνα με την άδεια προσωρινής αποθήκευσης, την εγκεκριμένη μελέτη αποκατάστασης και την εγκεκριμένη  ραδιολογική μελέτη.» (ΔΤ του ΥΠΕΧΩΔΕ 23 Ιανουαρίου 2008 ). Άλλωστε η αποθήκευση αποβλήτων ενόψει της υγειονομικής ταφής τους πέραν του έτους συνιστά εργασία υγειονομικής ταφής (σε ΧΥΤΑ ή ΧΥΤΕΑ κατά περίπτωση) με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε απαιτούμενα έργα υποδομής και για την ασφαλή λειτουργία του χώρου.

Επίσης ο Δήμος Καβάλας στο  «Επιχειρησιακό του Πρόγραμμα 2015-2019» καταγράφει ως προβλήματα ρύπανσης στη ΔΕ Καβάλας τη ρύπανση του εδάφους από την απόθεση φωσφογύψου από τη λιπασματοβιομηχανία και ανάμεσα στις κύριες πηγές ρύπανσης κατά μήκος των ακτών του δήμου αναφέρει τη Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων, λόγω απόθεσης φωσφογύψου στη παράκτια περιοχή. 

Σε συνέχεια των ανωτέρω, ΕΡΩΤΩΝΤΑΙ οι κ.κ. Υπουργοί:

• Τι μέτρα έχει λάβει έως σήμερα η κυβέρνηση, και ποια πρόσθετα μέτρα προτίθεται να λάβει  για να διαφυλαχθεί η δημόσια υγεία των κατοίκων της περιοχής και των εργαζομένων στη λιπασματοβιομηχανία, καθώς και για τις διαδικασίες ασφαλούς διαχείρισης των συγκεκριμένων αποθέσεων φωσφογύψου, ο οποίος επί σειρά ετών λειτουργεί ως χώρος ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων (ΧΑΔΑ).

• Εάν έχει ερευνήσει τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, το υπέδαφος, τον υδροφόρο ορίζοντα και στην υγεία των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής από την απόθεση και παραμονή επί πάρα πολλά χρόνια των σημαντικών ποσοτήτων φωσφογύψου, στην έκταση αυτή.

• Εάν έχει εκδοθεί η κατά νόμο απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για τη χωροθέτηση, την κατασκευή και τη λειτουργία του υπόψη χώρου απόρριψης και πώς προτίθεται να ενεργήσει η κυβέρνηση σε αντίθετη περίπτωση.

Οι βουλευτές 

Σάκης Βαρδαλής

Γιάννης Δελής

Κοινοβουλευτικό Τμήμα KKE-Κ.Ο. Κ. Μακεδονίας μέσω gmail.com