Ερχεται νέο «κύμα» ανατιμήσεων σε Ενέργεια και σούπερ μάρκετ
Μπλε, πορτοκαλί, πράσινο και κίτρινο το χαράτσωμα για το ρεύμα, ανεβασμένα κατά εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ τα κέρδη των ομίλων
Το ηλεκτροσόκ για εκατομμύρια νοικοκυριά θα ξεκινήσει από την αρχή του 2024, όταν και θα ξεκινήσει η εφαρμογή των νέων τιμολογίων με επαναφορά της ρήτρας αναπροσαρμογής αλλά με την ονομασία «Μηχανισμός Διακύμανσης». Κάτι που αποφάσισε η κυβέρνηση και θεσμοθέτησε υποχρεωτικά για όλους τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Οπως έχει γίνει γνωστό, με βάση τον ευρωπαϊκό κανονισμό, θα υπάρχουν από την αρχή του χρόνου τρία διαφορετικά είδη τιμολόγησης και ανάλογο θα είναι το χρώμα στον λογαριασμό που θα φτάνει στα λαϊκά σπίτια. Σε μια επίφαση «ελευθερίας επιλογής», η κυβέρνηση λέει ότι ο καταναλωτής θα έχει δικαίωμα να επιλέξει σε ποιο πρόγραμμα τιμολόγησης θα ενταχθεί. Μόνο που αυτό όχι μόνο δεν παραπέμπει σε φτηνό ρεύμα, αλλά, αντίθετα, σε όποιο πρόγραμμα και να ενταχθεί ένα σπίτι, οι χρεώσεις θα είναι υπέρογκες και τα κέρδη για τους παρόχους αμύθητα
Με βάση το νέο σύστημα, καθιερώνονται τρεις κατηγορίες με διαφορετικό χρώμα (κίτρινο, μπλε, πορτοκαλί) ανάλογα με το τι θα επιλέξει κάθε νοικοκυριό (αναλυτικά παρακάτω). Η μόνη εκκρεμότητα ήταν το τι θα γίνει με το ...τέταρτο χρώμα, το «πράσινο», εκεί δηλαδή που θα μεταφερθούν όσοι καταναλωτές δεν επιλέξουν ένα από τα υπόλοιπα τρία και που σύμφωνα με εκτιμήσεις θα αφορά πάνω από 7 εκατ. παροχές ρεύματος από τις συνολικά 7,5 εκατ.
Στόχος του νέου συστήματος είναι ξεκάθαρα να βγάλουν οι όμιλοι της Ενέργειας το μέγιστο δυνατό κέρδος από την πώληση της Ενέργειας στα λαϊκά νοικοκυριά και τους επαγγελματίες. Αυτό που έρχεται ουσιαστικά είναι ένα ακόμα επεισόδιο της «απελευθερωμένης» αγοράς Ενέργειας, που έχει οδηγήσει τον λαό στην ενεργειακή φτώχεια, έτσι που «μονά - ζυγά» κερδισμένοι βγαίνουν οι πάροχοι.
Πιο συγκεκριμένα:
-- Το ένα τιμολόγιο είναι η περίφημη ρήτρα αναπροσαρμογής, το λεγόμενο κυμαινόμενο (κίτρινο). Δηλαδή, ο καταναλωτής δεν γνωρίζει την τιμή του επόμενου μήνα, που σημαίνει ότι αν πάει πιο ψηλά η τιμή, θα την πληρώσει ο καταναλωτής, αν πάει πιο χαμηλά θα την γλιτώσει ο καταναλωτής... έως την επόμενη.
-- Η δεύτερη κατηγορία τιμολογίων είναι τα σταθερά τιμολόγια (μπλε). Δηλαδή, ένα τιμολόγιο για έναν χρόνο στο οποίο η τιμή είναι γνωστή - και υψηλότερη. Αν οι τιμές πέσουν, το κόστος για τον καταναλωτή θα βγει μεγαλύτερο και άρα το κέρδος για τον πάροχο μεγαλύτερο.
-- Η τρίτη κατηγορία είναι η λεγόμενη δυναμική (πορτοκαλί). Σε αυτά τα τιμολόγια περιλαμβάνονται εκείνα των οποίων η τιμή μεταβάλλεται, με βάση τις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εντός της μέρας. Προϋπόθεση για να προσφερθούν τα συγκεκριμένα τιμολόγια είναι η ύπαρξη «έξυπνου» μετρητή, του οποίου το κόστος θα φορτωθεί στα νοικοκυριά, ενώ θα αξιοποιηθεί και σε «δεύτερο χρόνο» για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή της πολιτικής που οδηγεί στην ενεργειακή φτώχεια.
-- Στο πράσινο τιμολόγιο θα μεταπέσουν, αυτομάτως, την 1η Γενάρη 2024 όσοι δεν έχουν σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας με τον πάροχό τους και δεν επιλέξουν διαφορετικό τιμολόγιο έως την 31η Δεκέμβρη 2023. Θα μεταπέσουν ωστόσο και όσοι καταναλωτές έχουν ενεργή σύμβαση προμήθειας, η οποία όμως είχε τεθεί σε αναστολή λόγω της θέσπισης έκτακτων ρυθμίσεων μεταβατικού χαρακτήρα στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας για την άμβλυνση των οικονομικών συνεπειών της ενεργειακής κρίσης (νόμος 4951/2022, άρθρο 138) και πλέον από το τέλος του έτους «ξεπαγώνει». Για τους συγκεκριμένους καταναλωτές δίνεται επιπλέον περιθώριο ενός μήνα, δηλαδή έως τις 31.1.2024, για την προβολή αντίρρησης επί της μετάπτωσης στο «πράσινο» τιμολόγιο και την πρόθεση παραμονής στην ίδια σύμβαση προμήθειας.
Σύμφωνα με όσα αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, τα «πράσινα» τιμολόγια των παρόχων δεν αναμένεται να είναι φθηνότερα από τα κυμαινόμενα «κίτρινα» τιμολόγια, στα οποία προβλέπεται τιμή χρέωσης προμήθειας εκ των υστέρων, που μεταβάλλεται σύμφωνα με τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ακριβότερα, όπως είναι αναμενόμενο, θα είναι τα τιμολόγια με σταθερές τιμές χρέωσης (μπλε).
Η «πράσινη» ρήτρα
Σύμφωνα με όσα ορίζονται στην ΚΥΑ, στο «πράσινο» τιμολόγιο ο προμηθευτής θα δίνει κατά βούληση μία βασική τιμή προμήθειας (τιμή βάσης), η οποία θα πρέπει να μείνει σταθερή για τουλάχιστον έξι μήνες. Δεν διευκρινίζεται τι θα γίνει στη συνέχεια, συνάγεται, ωστόσο, ότι η βασική τιμή μπορεί να αλλάξει, είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω.
Ομως, οι καταναλωτές δεν θα πληρώνουν με βάση την τιμή βάσης, αλλά μία άλλη τελική τιμή χρέωσης, η οποία θα αποτελεί άθροισμα της βασικής τιμής και του μηχανισμού διακύμανσης, δηλαδή της ρήτρας. Η τελική τιμή θα ανακοινώνεται έως την πρώτη μέρα του μήνα κατανάλωσης, ώστε να γνωρίζουν οι καταναλωτές πόσο θα τους κοστίζει το ρεύμα που θα καταναλώσουν, π.χ. τον Γενάρη και κατά τον ίδιο τρόπο για κάθε επόμενο μήνα.
Για παράδειγμα: Εάν η μέση χονδρεμπορική τιμή του προηγούμενου μήνα του μήνα κατανάλωσης (τον Δεκέμβρη) είναι χαμηλότερη του κατώτατου ορίου ασφαλείας που θα θέσει ο προμηθευτής, ή υψηλότερη του ανώτατου ορίου, τότε ο καταναλωτής θα επιβαρύνεται με ρήτρα. Δηλαδή, στην πρώτη περίπτωση ο καταναλωτής θα πληρώνει την οικονομική διαφορά από αυτό που είχε χρεωθεί αρχικά και στη δεύτερη θα χρεώνεται επειδή έχει καταναλώσει περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια σε μείγμα εκτός ΑΠΕ. Μιλάμε για ένα σχήμα μέσω του οποίου σε κάθε περίπτωση μονά - ζυγά οι ενεργειακοί όμιλοι θα κερδίζουν και τα σπασμένα τα πληρώνουν τα λαϊκά νοικοκυριά.
Την ίδια στιγμή η ακρίβεια συνεχίζει να θερίζει το λαϊκό εισόδημα, ενώ η κυβέρνηση, μέσα σε αυτήν την «καταιγίδα», πανηγυρίζει για το ...5% έκπτωση σε 700 προϊόντα από τα χιλιάδες που βρίσκονται στα ράφια των σούπερ μάρκετ και για το «καλάθι» που πήρε παράταση για άλλους 6 μήνες. Ενα 5% κι ένα «καλάθι» που έρχεται τη στιγμή που τα προϊόντα τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί από 30% έως και 70% και με τον προϋπολογισμό για το 2024 που κατατέθηκε να προβλέπει φορολεηλασία που θα ξεπεράσει τα 60 δισ. ευρώ.
Το ντόμινο των ανατιμήσεων δεν έχει τέλος, με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που ανακοινώθηκαν την Παρασκευή να αποτυπώνουν τον πληθωρισμό που έτρεχε με 3% και τον Νοέμβρη, ενώ οι τιμές των τροφίμων εκτινάχθηκαν κατά 9% ακόμα, με τους καταναλωτές να αναγκάζονται να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη.
Ειδικότερα, σε ετήσια σύγκριση καταγράφηκαν ανατιμήσεις σε: Ψωμί και δημητριακά (3,3%), Κρέατα- γενικά (8,1%), Ψάρια- γενικά (9,5%), Γαλακτοκομικά και αυγά (4,8%), Ελαια και λίπη (31,4%), Φρούτα- γενικά (12%), Λαχανικά- γενικά (10,8%), Ζάχαρη- σοκολάτες- γλυκά- παγωτά (7,6%), Λοιπά τρόφιμα (7,7%), Καφέ- κακάο- τσάι (6,8%), Μεταλλικό νερό- αναψυκτικά- χυμούς φρούτων (13,3%) και Αλκοολούχα ποτά- μη σερβιριζόμενα (5,9%).
Πάντως και για το νέο έτος, σύμφωνα με την Ενωση Σούπερ μάρκετ, θα συνεχιστούν οι αυξήσεις στα τρόφιμα. Σύμφωνα με προβλέψεις παραγόντων της αγοράς που παρουσιάστηκαν πριν μερικές μέρες σε συνέδριο, οι ανατιμήσεις στα ράφια των σούπερ μάρκετ για το 2024 υπολογίζεται ότι θα κινηθούν στο +4,5% στο σύνολο των ταχυκίνητων προϊόντων σε σχέση με το 2023. Ειδικότερα στα τρόφιμα, που αντιπροσωπεύουν το 75% του καλαθιού των καταναλωτών, προβλέπεται ότι αυξήσεις των τιμών θα ανέλθουν στο +4,6%, στα προϊόντα προσωπικής υγιεινής και φροντίδας θα είναι χαμηλότερες στο +4%, ενώ η κατηγορία που θα εμφανίσει την υψηλότερη αύξηση θα είναι τα είδη νοικοκυριού (καθαριστικά, απορρυπαντικά κ.λπ.), καθώς εκτιμάται ότι θα φτάσει στο +5,7%.
Ταυτόχρονα, ο τζίρος των σούπερ μάρκετ όσον αφορά στα ταχυκίνητα προϊόντα θα αυξηθεί κατά 4,8%, ενώ στα τρόφιμα η αξία πωλήσεων θα είναι πάνω κατά 5,1%, στα είδη νοικοκυριού κατά 4,5% και στα προϊόντα προσωπικής υγιεινής και φροντίδας κατά 3,2%. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με σχετικές έρευνες, στο δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2023 οι τζίροι των ομίλων σούπερ μάρκετ ανήλθαν στα 7,467 δισ. ευρώ έναντι 6,821 δισ. ευρώ της αντίστοιχης περσινής περιόδου, μια αύξηση δηλαδή ήδη κατά 9,5% πριν λήξει ο χρόνος.
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 9-10-12-2023
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου