Πολλά έχουν γραφτεί, ειπωθεί και σχολιαστεί, ήδη, για την παρουσία και τις εξαγγελίες του κ.Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη. Θα σταθούμε σε ένα κομβικό ζήτημα έξω από το οποίο, κατά τη γνώμη μας, κάθε συζήτηση επί πλευρών του προγράμματος που εξήγγειλε ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ, είναι μετέωρη.
Τόσο στην ομιλία του στο Βελλίδειο, όσο και κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου στη Θεσσαλονίκη, ο κ.Τσίπρας προσδιόρισε με σαφήνεια ότι η «διαπραγμάτευση» που επαγγέλλεται και η οποία θα φέρει – όπως υπόσχεται – την έξοδο από την κρίση θα διεξαχθεί εντός του ευρωενωσιακού πλαισίου.
Ακόμα και το «άμεσο πρόγραμμα», όπως το αποκάλεσε, αυτό που όπως είπε τίθεται «εκτός διαπραγμάτευσης και που αφορά στον κατώτατο μισθό, τις συντάξεις, την ανεργία κλπ, κατά το ήμισυ και παραπάνω θα χρηματοδοτηθεί, σύμφωνα με όσα ανέπτυξε ο κ.Τσίπρας, από το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Προφανώς δεν υπάρχει άνθρωπος που να πιστεύει σοβαρά ότι πρόκειται για τομείς στους οποίους η ΕΕ δεν έχει λόγο.
Παράλληλα ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ το τόνισε πολλές φορές και με έμφαση: Η απόδραση από τα δεινά που διέρχεται ο ελληνικός λαός είναι μια διαδικασία που θα συνομολογηθεί σε συγκεκριμένα «φόρα»: Στην Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, στην Κομισιόν και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Εκεί θα πάω, εκεί θα μιλήσω, εκεί θα διαπραγματευτώ, εκεί θα επιτευχθεί η αναστροφή της σημερινής πολιτικής, υποστήριξε.
Πρόκειται για το κρισιμότερο, θεωρούμε, σημείο των τοποθετήσεων του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Διότι εκεί είναι, στα «φόρα» της ΕΕ που- κατά τον κύριο Τσίπρα – θα αναβιώσει κάποιο είδος «ευρωπαϊκής αλληλεγγύης» (σσ: για να αναβιώσει οτιδήποτε, όμως, θα πρέπει να υποθέσουμε ότι κάποτε υπήρξε)…
Εκεί είναι, στη Σύνοδο Κορυφής της Μέρκελ, του Ολάντ, του Ραχόι, του Κάμερον και του Κοέλιο, εκεί είναι, στην Κομισιόν του Γιούνγκερ, που – όπως λέει ο κ.Τσίπρας - θα χτιστούν οι «φιλολαϊκές» συμμαχίες με άλλες χώρες και πρωθυπουργούς (σσ: δυστυχώς σε εμάς διαφεύγει το όνομα και ενός έστω τέτοιου «φιλολαικού» πρωθυπουργού με τον οποίο θα συμμαχήσει ο κ.Τσίπρας…).
Εκεί είναι, στην ΕΕ είναι, που – ο κ.Τσίπρας - διαπιστώνει ότι ήδη (!) δημιουργούνται ρωγμές (!) στο «τείχος του Βερολίνου» και, μάλιστα, με πολιορκητικό κριό… τον Ντράγκι και την ΕΚΤ αφού κατά τον κ.Τσίπρα συμβαίνει ακριβώς αυτό: «Σήμερα οι αναγκαίες ρωγμές στο τείχος του Βερολίνου επιχειρούνται από την ΕΚΤ» ήταν τα λόγια του (σσ: αν, πάντως, υποψιαστώ ότι ο «Δούρειος Ίππος» για την άλωση του «μερκελισμού» είναι ο πρώην αντιπρόεδρος της Goldman Sachs International, αν υποψιαστώ ότι ο Ντράγκι, ο «κύριος Goldman Sachs», δουλεύει για τα συμφέροντα των λαών, «τότε θα πεθάνω» που θα ‘λεγε και ο Λαζόπουλος…
Ο κ.Τσίπρας, κι εδώ βρίσκεται το νήμα που ένωσε δομικά στην τοποθέτησή του όλα τα «μικρά» και «μεγάλα» που εξήγγειλε: Συνέδεσε το μέλλον του ελληνικού λαού με την συμφωνία που θα επιτευχτεί με τους εταίρους στο πλαίσιο μιας κάποιας «δημοκρατικής ανασύνταξης της Ευρώπης». Αλλά αυτή η «δημοκρατικά» ανασυντασσόμενη Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η ίδια που έχει θέσει τους προϋπολογισμούς των μελών της - και αυτών που έχουν και των άλλων που δεν έχουν Μνημόνια - υπό την εποπτεία και την επιτήρηση των κανόνων και των δεικτών της χρηματιστικής ολιγαρχίας...
Ο προεκλογικός και προγραμματικός λόγος που παρουσίασε ο κ.Τσίπρας θα περπατήσει, όπως ανέφερε, στο πλαίσιο ενός «προοδευτικού δρόμου» που - κατά τον κ.Τσίπρα - «γίνεται πια συνείδηση στην Ευρώπη». Αλλά – και με το συμπάθιο - ο μόνος ορατός και πραγματικός δρόμος της ΕΕ είναι αυτός των 30 εκατομμυρίων ανέργων και των 100 εκατομμυρίων φτωχοποιημένων από τον Ατλαντικό μέχρι τα ελληνικά σύνορα. Δηλαδή απέχει κομματάκι από οτιδήποτε θα αποκαλούσαμε «προοδευτικό»…
Όσα είπε ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ, τα ενέταξε σε ένα πλαίσιο «εμφανών αναπροσαρμογών» στις οποίες – κατά τον κ.Τσίπρα – κινείται ή θα κινηθεί αυτό το περιλάλητο «ευρωπαϊκό πολιτικό κεκτημένο». Αλλά το μόνο «κεκτημένο» στο εσωτερικό της ΕΕ είναι ο αδυσώπητος νόμος της ανισόμετρης ανάπτυξης, που διαμορφώνει σχέσεις επιβολής του ισχυρού απέναντι στον αδύναμο τόσο στο εσωτερικό των κοινωνιών κάθε χώρας, όσο και στις σχέσεις των χωρών μεταξύ τους. Κι αυτό δεν αποτελεί καπρίτσιο της Μέρκελ. Είναι συστατικό στοιχείο του συστήματος που λέγεται «Καπιταλισμός». Και μάλιστα απολύτως αδιαπραγμάτευτο στοιχείο στο μονοπωλιακό στάδιο του καπιταλισμού που λέγεται«Ιμπεριαλισμός». Αυτά είναι στοιχειώδη πράγματα για όποιον μιλάει στο όνομα της Αριστεράς, όπως ο κ.Τσίπρας.
Υπάρχουν τρεις ακόμα παρατηρήσεις:
Πρώτον, η σημερινή κρίση δεν είναι η πρώτη στην ιστορία του καπιταλισμού. Και η ιστορία του καπιταλισμού που δεν είναι άλλη από την ιστορία των κρίσεών του, επιβεβαιώνει ότι την έξοδο από την κρίση του ο καπιταλισμός μπορεί να την πετύχει. Μόνο που η έξοδος από την καπιταλιστική κρίση ποτέ δεν ήταν και ποτέ δεν θα είναι φιλολαϊκή, μέσα στον καπιταλισμό.
Δεύτερον, το προηγούμενο μόνο από μικρόνοες θα μπορούσε να εκληφθεί σαν παρότρυνση «να περιμένουμε πρώτα να πέσει ο καπιταλισμός και μετά να αναμετρηθούμε με την ανθρωπιστική καταστροφή που ρημάζει την Ελλάδα». Στις συνθήκες που βιώνει ο ελληνικός λαός - και λόγω αυτών ακριβώς των συνθηκών – που τα λόγια του Λένιν απέναντι σε όσους υπόσχονται βελτιώσεις χωρίς, όμως, να σταματούν τους τεμενάδες στο καθεστώς που βαλτώνει το λαό, οι διαπιστώσεις του μπολσεβίκου ηγέτη ότι «σε συνθήκες διατήρησης του καπιταλισμού οι μεταρρυθμίσεις δεν μπορούν να είναι ούτε σταθερές ούτε σοβαρές» και ότι οι εργαζόμενοι έχουν κάθε λόγο, εδώ και τώρα, να «παλεύουν για βελτιώσεις για να συνεχίσουν πιο επίμονη πάλη ενάντια στη μισθωτή σκλαβιά», ισχύουν χίλιες φορές.
Τρίτον, οι διαρκείς αναφορές του κ.Τσίπρα στα ευήκοα ώτα που βρίσκουν οι θέσεις του στα ευρωενωσιακά «φόρα», το γεγονός ότι ο κ.Ντράγκι τον άκουσε να του εξηγεί το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ και «δεν τον πέταξε έξω από το γραφείο του», εκτός από την ευγένεια του κ.Ντράγκι, ίσως να σημαίνει κάτι ακόμα: Το συνολικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ (που δεν θα καταργήσει τις αδικίες του Μνημονίου αλλά θα τις «αποκαταστήσει σταδιακά», που δεν θα αποκαταστήσει αλλά θα «επαναφέρει σταδιακά» μισθούς και συντάξεις) πόσο «διαχειρίσιμο» και «ενσωματώσιμο» είναι από εκείνους που προκαλούν την ανθρωπιστική καταστροφή στην Ελλάδα. Και που μόνο «αριστεροί» δεν είναι...
Όποιος, λοιπόν, αποδέχεται να παίξει με τους κανόνες της ΕΕ για να την… «αλλάξει», που οτιδήποτε άλλο το θεωρεί «μονομερή ενέργεια» την οποία ξορκίζει και αποτάσσεται ως τακτική, όποιος δηλώνει ότι η θέση της Ελλάδας «δεν αμφισβητείται» μέσα σε οργανισμούς όπως η ΕΕ που έχουν δημιουργηθεί για να λειτουργούν με αυτούς τους κανόνες, τότε – και εδώ δεν κρίνουμε τις καλές ή κακές προθέσεις του οποιουδήποτε – θα βρεθεί υπόλογος είτε της αυταπάτης είτε των ψευδαισθήσεων τις οποίες εκουσίως ή ακουσίως διακονεί. Διότι, όπως σωστά λέει ο κ.Τσίπρας, «ο κύκλος δεν τετραγωνίζεται».
