Τα σκληρά παζάρια Ηνωμένου Βασιλείου (ΗΒ) και Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) παρατείνονται τουλάχιστον έως αυτή την Κυριακή, 13 Δεκέμβρη, καθώς διακυβεύονται συμφέροντα τρισεκατομμυρίων δολαρίων από μονοπώλια που δραστηριοποιούνται και από τις δύο πλευρές και δεν αφορά στο ελάχιστο τα συμφέροντα των λαϊκών στρωμάτων, που θα κληθούν να πληρώσουν το «μάρμαρο» του όποιου αποτελέσματος.
Η όλη διαδικασία της αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ πηγάζει από την αρνητική εν γένει στάση της αστικής τάξης της Βρετανίας στην εμβάθυνση - ενοποίηση της ΕΕ (ενιαία οικονομική διακυβέρνηση, κοινό νόμισμα, πολιτική ενοποίηση κ.λπ.) και από τη σταθερή σύμπλευσή της με τις ΗΠΑ, στον ανταγωνισμό με τη Γερμανία. Ακόμη και υποστηρικτές της παραμονής στην ΕΕ στο δημοψήφισμα του 2016, όπου υπερίσχυσε το Brexit, επιδίωκαν ένα μειοψηφικό αλλά ισχυρό «όχι» στη συμμετοχή στην ΕΕ, ως όπλο μιας πιο σκληρής διαπραγμάτευσης.
Τεράστιο το «κόστος» του Brexit
Οπως και να έχει πάντως, το Ηνωμένο Βασίλειο, η 5η μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως σε όρους ΑΕΠ (η 2η μεγαλύτερη έως τώρα στην ΕΕ) και η 9η μεγαλύτερη παγκοσμίως σε όρους αγοραστικής δύναμης (η 2η μεγαλύτερη στην ΕΕ), με την αποχώρησή του δημιουργεί ισχυρούς τριγμούς στο ευρωενωσιακό οικοδόμημα και αυτό «ζυγίζεται» από όλες τις πλευρές. Ο τομέας των υπηρεσιών απαρτίζει το 78% του ΑΕΠ. Το Σίτι του Λονδίνου είναι μεγάλο χρηματοπιστωτικό κέντρο παγκοσμίως. Η βρετανική αεροναυπηγική βιομηχανία είναι η 3η παγκοσμίως. Η φαρμακευτική βιομηχανία παίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομία της χώρας. Η Βρετανία καλύπτει έως σήμερα το 20% των εσόδων του προϋπολογισμού της ΕΕ, ενώ το 45% των σημερινών βρετανικών εξαγωγών κατευθύνεται στην ΕΕ και ταυτόχρονα το 53% των εισαγωγών εμπορευμάτων και υπηρεσιών προέρχεται απ' την ΕΕ. Οι γερμανικές δε εξαγωγές στη Βρετανία φτάνουν τα 84 δισ. ευρώ. Αρα πραγματικά διακυβεύονται ισχυρά συμφέροντα.
Ετσι αυτό που επιδιώκεται είναι η εξεύρεση μίας συμβιβαστικής συμφωνίας, έστω και την τελευταία στιγμή, με αμοιβαίες υποχωρήσεις. Τα τρία κομβικά ζητήματα όπου έως τώρα, έπειτα από εννιά μήνες διαπραγμάτευσης, διαπιστώνονται μεγάλες διαφορές, είναι: Τα αλιευτικά δικαιώματα, ο μηχανισμός μελλοντικής επίλυσης διαφορών, η εξασφάλιση «ισότιμου ανταγωνισμού» (π.χ. σε φορολογία, περιβάλλον, εργασιακές σχέσεις κ.ά.). Μέχρι τώρα αποφεύχθηκε ο κίνδυνος να παραβιαστεί η λεγόμενη «συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής για την ειρήνευση στη Βόρεια Ιρλανδία» με τη θέσπιση αυστηρών συνοριακών ελέγχων. Αυτό αποφεύχθηκε στις αρχές της βδομάδας με φόρμουλα στην οποία κατέληξαν και οι δύο πλευρές, δίχως να αναφέρουν βασικές πληροφορίες.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας Ντόμινικ Ράαμπ, μιλώντας το πρωί της Πέμπτης σε λονδρέζικο ραδιοσταθμό, επέμεινε πως είναι απίθανη τυχόν παράταση της διαπραγμάτευσης μετά τις 13 Δεκέμβρη. Ωστόσο, όταν το ξανασκέφθηκε λίγο μετά, ανέφερε πως δεν μπορεί να το αποκλείσει κατηγορηματικά...
Ακολούθησε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν, που εμφανίστηκε να δημοσιοποιεί ενόψει της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες που ολοκληρώνεται σήμερα, Παρασκευή, τέσσερις προτάσεις - κλειδιά για τη μείωση των δυσμενών επιπτώσεων πιθανού «ναυαγίου» της διαπραγμάτευσης με το Λονδίνο.
Κατά πληροφορίες, η πρόταση της Ντερ Λάιεν προέβλεπε τη συνέχιση των αεροπορικών συγκοινωνιών μεταξύ ΕΕ και ΗΒ, της αεροπορικής ασφάλειας και των οδικών συγκοινωνιών για τουλάχιστον έξι μήνες. Προέβλεπε επίσης τη 12μηνη παράταση των δικαιωμάτων αλιείας των δύο πλευρών μετά την 1η Γενάρη 2021.
Οι αντιδράσεις των Βρετανών σε αυτή την πρόταση «ενδιάμεσης παράτασης» σε περίπτωση «ναυαγίου» του παζαριού δεν έγιναν άμεσα γνωστές.
Νωρίτερα, όμως, είχε προηγηθεί το δείπνο εργασίας στις Βρυξέλλες ανάμεσα σε Μπόρις Τζόνσον και Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν.
Οι αντιθέσεις παραμένουν
Η συζήτηση στο τρίωρο δείπνο στις Βρυξέλλες ανάμεσα στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τον Βρετανό το βράδυ της Τετάρτης ανέδειξε αντιθέσεις, ειδικά στο ζήτημα των δικαιωμάτων αλιείας όπου δραστηριοποιούνται στην περιοχή και γαλλικοί, ισπανικοί, ιταλικοί όμιλοι. Μία ενδιάμεση φόρμουλα φέρεται πως θα ήταν η παράταση της δράσης των αλιευτικών από τις άλλες χώρες της ΕΕ για πολύ περισσότερους από τους 12 μήνες που πρότεινε η Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν. Κάποιοι διπλωμάτες στην ΕΕ (κατά πληροφορίες βρετανικών εφημερίδων) δεν απέκλειαν αυτή η παράταση να διαρκέσει ακόμη και 10 χρόνια (!), προκειμένου να αμβλυνθούν οι «αναταράξεις» σε μία βιομηχανία με τζίρο εκατοντάδων εκατομμυρίων.
Ο χρηματοπιστωτικός τομέας είναι το άλλο «μεγάλο αγκάθι». Το Σίτι του Λονδίνου δεν είναι μόνο το κέντρο των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών και επενδύσεων της Ευρώπης (ηπειρωτικής και νησιωτικής). Μετά τη Νέα Υόρκη είναι το δεύτερο μεγαλύτερο παγκοσμίως. Εάν το Brexit γίνει δίχως συμφωνία μελλοντικών σχέσεων ανάμεσα σε Λονδίνο και Βρυξέλλες, οι μεγαλοκεφαλαιούχοι επενδυτές θα χάσουν το προνόμιο πώλησης προϊόντων και υπηρεσιών στις χώρες της ΕΕ από προνομιακή θέση. Αβέβαιη θα είναι και η θέση του Σίτι σε ό,τι αφορά τη διαχείριση επενδύσεων χαρτοφυλακίων αξίας τρισεκατομμυρίων. Ηδη εδώ και μήνες έχει αρχίσει η μεταφορά της έδρας κάποιων μεγάλων τραπεζών από το Λονδίνο σε μεγαλουπόλεις της ηπειρωτικής Ευρώπης.
Η μεγαλύτερη αμερικανική «JP Morgan» ήταν μία από αυτές που αποφάσισαν να μεταφέρουν τα ευρωπαϊκά στρατηγεία στη Φρανκφούρτη. Σύμφωνα με το αμερικανικό δίκτυο «Bloomberg», η «JP Morgan» μετέφερε στη Φρανκφούρτη το ισοδύναμο 230 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το Ηνωμένο Βασίλειο. Το ποσό είναι το 1/10 των συνολικών περιουσιακών στοιχείων της τράπεζας και λίγο πάνω από το 1/3 που διαθέτει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οπως επεσήμανε πριν λίγους μήνες η οικονομική αναλύτρια του «Bloomberg», Ελίζα Μαρτινούτζι, η Βρετανία απέσπασε το 2019 από εταιρικούς φόρους σε χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς κάπου 12,3 δισεκατομμύρια λίρες (16 δισεκατομμύρια δολάρια). Το ποσό ισοδυναμεί με το 22% του συνόλου των κρατικών εσόδων της Βρετανίας. «Το διακύβευμα είναι απίστευτα μεγάλο», τόνιζε η αναλύτρια. Αυτά όσον αφορά το μεγάλο κεφάλαιο στον τραπεζικό τομέα.
Οι «αναταράξεις» του «άτακτου» Brexit (χωρίς μετέπειτα συμφωνία) στη βιομηχανία αυτοκινήτων και ανταλλακτικών αυτοκινήτων, σε συνδυασμό με την επιδείνωση της καπιταλιστικής κρίσης και λόγω της πανδημίας, δημιουργούν μια εκρηκτική κατάσταση. Η ιαπωνική βιομηχανία «Honda», που έχει εργοστάσια αυτοκινήτων στη Βρετανία, ανακοίνωσε μεσοβδόμαδα το προσωρινό κλείσιμο εργοστασίων και λόγω πανδημίας, αλλά και λόγω της αβεβαιότητας που επικρατεί αυτή την περίοδο. Εάν οι δύο πλευρές δεν καταλήξουν σε συμφωνία, θα θιγούν τα συμφέροντα των βιομηχανιών αυτοκινήτων που παράγουν εξαρτήματα στο ΗΒ και πολύ περισσότερο εκείνα των γαλλικών, γερμανικών, ιταλικών κ.ά., καθώς τα προϊόντα τους θα πωλούνται στο άμεσο μέλλον με δασμούς που θα τα κάνουν λιγότερο ανταγωνιστικά (από άποψη τιμής) σε σχέση π.χ. με τα αυτοκίνητα ανταγωνιστικών ασιατικών μονοπωλίων.
Οι αλυσίδες τεράστιων σούπερ μάρκετ όπως η «Tesco» ενδεχομένως να διαπιστώνουν κάποια μικρή ή μεσαία «διαρροή» εσόδων, καθώς τα τρόφιμα, νωπά προϊόντα θα ακριβύνουν μεταξύ 3% με 5%. Οι βρετανικές φαρμακοβιομηχανίες θα διαπιστώσουν επίσης λόγω δασμών πως θα γίνουν (από άποψη τιμής σε ό,τι αφορά τους καταναλωτές) λιγότερο ανταγωνιστικές από εκείνες π.χ. στις ΗΠΑ.
Αλλο μεγάλο ζήτημα είναι η «βιομηχανία» των πανεπιστημιακών σπουδών που λειτουργεί στο ΗΒ και όπου φοιτούν εκατοντάδες χιλιάδες Ευρωπαίοι και όχι μόνο φοιτητές. Η θέσπιση ακριβών διδάκτρων είναι ένα από τα πιθανά ενδεχόμενα, ενώ και αυτός ο τομέας της οικονομίας δέχεται από τις αρχές του 2020 πλήγμα λόγω της πανδημίας και της αναγκαστικής «τηλεκπαίδευσης». Οι όποιες αλλαγές θα επηρεάσουν τους πάνω από 130.000 φοιτητές από χώρες της ΕΕ που φοιτούν στο ΗΒ, αλλά και το 14% του ακαδημαϊκού προσωπικού, αρκετές χιλιάδες πανεπιστημιακοί που προέρχονται από χώρες της ΕΕ και διδάσκουν στα βρετανικά ΑΕΙ.
Ολα αυτά τα ζητήματα είναι που κάνουν δύσκολο το παζάρι ανάμεσα στους εκπροσώπους των αστικών τάξεων.
πηγή: Δ.Ο. ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου