 |
Με επιτυχία συνεχίστηκε, αυτή τη φορά στην Αλεξάνδρεια, το ταξίδι των παρουσιάσεων του βιβλίου του δημοσιογράφου-συγγραφέα Αλέκου Χατζηκώστα, «Σχεδία Μνήμης». Στην αίθουσα των συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου, το απόγευμα της Παρασκευής 21/11 έγινε η παρουσίαση του βιβλίου, με τη συμμετοχή δεκάδων πολιτών και για το οποίο μίλησαν οι :
Σοφία Γιάγκα, φιλόλογος
Παντελής Τσαλουχίδης, φιλόλογος, κριτικός λογοτεχνίας
Σίμος Ανδρονίδης, υποψήφιος διδάκτορας ΑΠΘ
Και ο ίδιος ο συγγραφέας Αλέκος Χατζηκώστας
Τους παρευρισκόμενους καλωσόρισε εκ μέρους του εκδοτικού οίκου “ARS POETICA” η Κυριακή Παπαστεργίου, ενώ σύντομη παρέμβαση με αναφορές στην προσωπικότητα του συγγραφέα έκανε ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Αλεξάνδρειας Νίκος Μπρουσκέλης. Μετά το τέλος των εισηγήσεων ακολούθησε πλούσιος διάλογος με το κοινό.
Η παρέμβαση της Σοφίας Γιάγκα
«Σχεδία Μνήμης» ,το νέο βιβλίου του Αλέκου Χατζηκώστα …Μία σχεδία που ταξιδεύει στο χώρο και στο χρόνο και κουβαλάει ατομικές και συλλογικές μνήμες… Το ταξίδι αυτό δεν είναι ούτε εύκολο ,ούτε ακίνδυνο… ούτε ανώδυνο …Σίγουρα όμως είναι λυτρωτικό… Μία σχεδία που μάς χωράει όλους μέσα… αν και μικρή …Και όταν λέω όλους, εννοώ ΟΛΟΥΣ …Και όχι μόνο εμάς αλλά και τις αποσκευές μας, δηλαδή τις ΜΝΗΜΕΣ, τα ΟΡΑΜΑΤΑ ,τις ΔΙΑΨΕΥΣΕΙΣ μας …Γιατί η «Σχεδία Μνήμης» αποτελεί ένα ολοκληρωμένο πορτρέτο της εποχής πριν ,κατά τη διάρκεια και μετά τη Δικτατορία και φτάνει ως την εποχή μας… Να δηλώσω πως με τον Αλέκο είμαστε «σειρά» ,καθώς λένε και οι άντρες, και τα βιώματά μας είναι κοινά, λίγο πολύ. Όσοι , λοιπόν, ανήκουμε στην ίδια γενιά με τον Αλέκο, θα αναγνωρίσουμε στη «Σχεδία Μνήμης» όλα εκείνα τα στοιχεία που σημάδεψαν τη ζωή μας …Την έντονη πολιτικοποίηση με τα στοιχεία του ρομαντισμού, τη μουσική ,την αυταρχικότητα των καθηγητών ,τον έρωτα ,την διασκέδαση και κυρίως το σήμα κατατεθέν της, τη ντισκοτέκ, την οικογενειακή ιεραρχία. Θα νοσταλγήσουμε ,θα συγκινηθούμε, θα χαμογελάσουμε τρυφερά… Θα αναρωτηθούμε γιατί ;Γιατί ενώ ξεκινήσαμε με τόσα όνειρα , με τόσες προσδοκίες, με τόσα οράματα φτάσαμε σήμερα σε αυτήν την κατάσταση .Κατάσταση για την οποία ευθύνεται ,πρωτίστως, η γενιά μας… Αλλά και οι νεότεροι θα ανακαλύψουν μέσα από τη μυθοπλασία και θα γνωρίσουν καλύτερα εκείνη τη γενιά ,για την οποία ακούν από τους γονείς τους, τους δασκάλους τους ,το σχολείο ,τις πολιτικές και ιστορικές αναλύσεις. Μια γενιά που δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν σήμερα …
Το έργο έχει σίγουρα πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία ,όσο κι αν επιλέγει ο Αλέκος την τριτοπρόσωπη αφήγηση, όσο κι αν σε ορισμένα σημεία προσπαθεί να μάς παραπλανήσει, «καμουφλάροντας» τον βασικό ήρωα των διηγημάτων του. Έναν βασικό ήρωα με πολλές φαινομενικές αντιφάσεις….
 |
Αναγνωρίζει ο αναγνώστης σ αυτόν τον Αλέκο… την έντονη πολιτικοποίηση του ,την αγάπη του για τη μουσική και ιδιαίτερα για τον Στέλιο Καζαντζίδη ,την δημοσιογραφική του ιδιότητα ,την αγάπη του για το μπάσκετ, την ευαισθησία ,όσο κι αν κάνει τον σκληρό, την αγάπη του για το γυναικείο φύλο, έστω κι αν συχνά τρώει χυλόπιτες …Όμως καταφέρνει ο συγγραφέας και διαπλέκει το προσωπικό με το κοινωνικό…
Ο βασικός ήρωας εκπροσωπεί τη γενιά μας, μια γενιά που ήταν φορέας του καινούριου, για την εποχή εκείνη, του προοδευτικού ,του επαναστατικού ,μια γενιά που ήταν ή το «έπαιζε» ψαγμένη και κουλτουριάρα αλλά ήταν και πολύ λαϊκή , κατά βάθος, και σε πολλές περιπτώσεις συντηρητική …Γιατί η γενιά μας μεγάλωσε με γονείς λαϊκούς ,απλούς ,παραδοσιακούς ,που έστω και υποσυνείδητα «μπόλιασαν» με την παρουσία τους ,τη δική μας ψυχοσύνθεση, με αυτές τις αντιφάσεις που ανέφερα προηγουμένως..Και το αποτέλεσμα… Ένας αξιοπερίεργος ,ίσως κατάλληλος για επιστημονική έρευνα «τύπος». Μοντέρνος αλλά και παραδοσιακός …Πολιτικοποιημένος αλλά και θρησκευόμενος …Κουλτουριάρης αλλά και λαϊκός…
 |
Ο βασικός χώρος του έργου είναι μια επαρχιακή κωμόπολη, χωρίς να κατονομάζεται …Εύκολα αναγνωρίζει ο αναγνώστης σ αυτήν τη Βέροια, γενέθλιο τόπο του συγγραφέα ,αλλά παράλληλα και το δικό του γενέθλιο τόπο, που συγκεντρώνει, λίγο πολύ, τα ίδια χαρακτηριστικά. Γιατί κάθε τόπος έχει το δικό του μεγαλοπαράγοντα ,που εκμεταλλεύτηκε καταστάσεις ,πολιτικές κυρίως ,και πλούτισε προβάλλοντας παράλληλα ένα ανθρωπιστικό προσωπείο .Κάθε τόπος έχει το δικό του «ήρωα» ,που κόντρα στις αυθαιρεσίες της δικτατορίας και της εκάστοτε εξουσίας αντιστέκεται και αγωνίζεται. Έχει τη δική του νεολαία ,που παρά τις απαγορεύσεις της εξουσίας και της οικογένειας , συνεχίζει να διασκεδάζει, να ερωτεύεται, να ονειρεύεται, να αγωνίζεται, να ελπίζει…
Μία επισήμανση, που ίσως να σχετίζεται με το φύλο του συγγραφέα και του βασικού του ήρωα, είναι πως η γυναίκα στα διηγήματα αυτά έχει ένα δευτερεύοντα και συμπληρωματικό ρόλο. Ενσαρκώνει το εκάστοτε αντικείμενο του πόθου του ήρωα, τον έρωτα ,τη γυναίκα του ,τη μητέρα του αλλά σε κανένα διήγημα δεν πρωταγωνιστεί .Οι βασικοί ήρωες είναι άντρες και πλαισιώνονται από γυναίκες «κομπάρσους».
Άλλη μία επισήμανση αφορά στον τρόπο που ο συγγραφέας διαχειρίζεται το συναίσθημα. Υπάρχει ένα μέτρο, ένα «κράτημα», θα έλεγα, ακόμη και σε στιγμές που είναι πιο φορτισμένες συγκινησιακά. Σα να φοβάται ο ήρωας ή ίσως ο συγγραφέας να αφεθεί …να εκτεθεί…
Χαρακτηριστικό στοιχείο του έργου αποτελούν και οι ευρηματικοί και συχνά ανατρεπτικοί τίτλοι. Αναφέρω χαρακτηριστικά: «Ε.Κ.ΟΝ» ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗΣ, Η Κυριακή της ορθοδοξίας κλπ. Όπως και το τέλος των περισσοτέρων διηγημάτων ,που είναι συχνά ανεπάντεχο, απρόσμενο, αινιγματικό ,διηγηματικό...Γνωρίζει ο Αλέκος την τεχνική του διηγήματος και ουσιαστικά ξέρει να χειρίζεται τον αναγνώστη και να κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του ,εντείνοντας πολλές φορές την αγωνία του ως το τέλος.
Η έκταση των περισσοτέρων διηγημάτων είναι αρκετά σύντομη ,αλλά όπως φαίνεται και από αυτή και από την προηγούμενη συλλογή «φλερτάρει» ο συγγραφέας και με τη μεγαλύτερη «φόρμα» ,καθώς και στις δύο υπάρχει από ένα διήγημα, που από άποψη έκτασης τείνει προς τη νουβέλα .Σε αυτή τη συλλογή τέτοιο παράδειγμα αποτελεί «Το Χρέος». Πειραματίζεται ίσως ο συγγραφέας με μεγαλύτερες φόρμες’ Αναμένουμε τη συνέχεια…
Θα κλείσω με ένα απόσπασμα από το τελευταίο διήγημα της συλλογής, που έχει τον τίτλο το «ΛΟΤΤΟ» .Εκεί ο βασικός ήρωας ,που είναι φοιτητής, παίζει ΛΟΤΤΟ ,για να ανταπεξέλθει στα έξοδα μιας πολυέξοδης αιθέριας ύπαρξης ,με ακριβά γούστα, όταν περνά μια πορεία συμφοιτητών του, κρατώντας πανό με το αιώνιο, αλλά πάντα επίκαιρο, σύνθημα: «ΘΕΛΟΥΜΕ ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΚΟΡΟΙΔΙΑ».
…Τότε ο ήρωας κοίταξε για τελευταία φορά το ΛΟΤΤΟ που είχε συμπληρώσει .Πλησίασε τον πράκτορα και …σκίζοντας το δελτίο είπε: «Δε βαριέσαι, έτσι και έτσι χαΐρι δεν έχουμε. Τουλάχιστον ας αλλάξουνε τα γούρια μας και ποιος ξέρει; μπορεί να φτιάξουμε μόνοι μας την τύχη μας». Μετά έκλεισε την πόρτα και ενώθηκε με τους συμφοιτητές του…
Αυτό το πνεύμα αποπνέει και το βιβλίο..Ένα πνεύμα συλλογικότητας και αισιοδοξίας ,παρά τις όποιες δυσκολίες…Δε μεμψιμοιρεί ο συγγραφέας ,δεν απογοητεύεται .Αντιμετωπίζει τα πάντα γύρω του με χιούμορ ,μεγάλη αίσθηση αυτοσαρκασμού και αυτό το εισπράττει και ο αναγνώστης… Άλλωστε ο Αλέκος αυτή την αισιοδοξία τη δείχνει και με τη στάση της ζωής του. Παρά τις όποιες ιδεολογικές μας διαφορές, μικρότερες ή μεγαλύτερες, οφείλουμε να παραδεχτούμε όλοι ότι ο Αλέκος δεν το βάζει κάτω …Συνεχίζει να αγωνίζεται και να ονειρεύεται ….Όπως ακριβώς και ο ήρωας του…
Καλοτάξιδη η «Σχεδία» σου Αλέκο… Εύχομαι ,από δω και πέρα, «ο άνεμος» που κινητοποιεί τη σκέψη σου να είναι «ούριος» …Γιατί οι ΜΝΗΜΕΣ σου, είναι και ΔΙΚΕΣ ΜΑΣ…
η άλλη άποψη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου