Δεν μπορώ να βγάλω απ' το μυαλό μου, όσο ρεαλισμό κι όσο κυνισμό να επιστρατεύσω, την παραλυτική φρίκη του ακατανόητου φανταστικού «θεάματος» ενός σφραγισμένου θαλάμου διακυβέρνησης επιβατηγού αεροπλάνου γεμάτου ανθρώπους. Δεν μπορώ να μπω ούτε για λίγα δευτερόλεπτα στη θέση του εισαγγελέα που αφηγείται το «απόλυτο κακό» προσεγγισμένο απολύτως ορθολογικά και καθόλου μεταφυσικά. Δε διανοούμαι την αγωνία ενός πιλότου που βρίσκεται αντιμέτωπος με την αδυναμία να επικρατήσει ενός άλλου ανθρώπου, μ' ένα τσεκούρι στο χέρι μπροστά στην απροσπέλαστη «αντιτρομοκρατική» πόρτα, και ξοπίσω του ουρλιαχτά επιβατών που βλέπουν κι αισθάνονται τον ουρανό να γίνεται βουνό καταπάνω τους. Ανθρωποι που σε μηδενικό χρόνο κείτονται σάρκες σκορπισμένες στα τέσσερα σημεία του αντιληπτού ορίζοντα.
Γράφω με δεν και ξανά κι άλλο δεν, λες κι η άρνηση ξορκίζει το ακατανόητο... Κι ύστερα απ' τη νοητή ταύτιση με τη σχεδόν σαδιστική μορφή του απρόκλητα βίαιου θανάτου που ακούσια συναισθάνομαι ότι με και μας αφορά όλους, στο στερέωμα της διαχεόμενης πληροφορίας, οι επισυνάψεις του μυαλού φέρνουν στην οθόνη των βιωμάτων μου, όλους τους νεκρούς που συνάντησα, σε πόλεμο, σε μαζικό πανικό, σε ομαδικούς τάφους χολέρας, σε στιγμές που αναρωτιέσαι πώς αντέχεις εσύ να ζεις... Μετά έρχεται η μόνιμη επωδός της σύγχρονης φρίκης.
Η εταιρεία, η σκύλευση των αναλύσεων και των εξηγήσεων, ο θανατηφόρος βομβαρδισμός των πληροφοριών που μαζεύονται απ' το λογικό και το παράλογο πεδίο γνώσης, η ιδιοτέλεια της εμπορευματοποιημένης «είδησης», το δεύτερο κύμα πότε έκπληκτου πότε γλυκερού οιωνοσκοπικού βασανιστηρίου που γεννάει το απολύτως λογικό κι εντέλει απολύτως αναπάντητο «γιατί». Στο τέλος έρχεται κι ο... λογαριασμός του ακατανόητου. Και το φονικό γενικεύεται με αναλύσεις κόστους, κέρδη, ζημίες, φθηνές κι ακριβές αμοιβές, με κοστολόγηση της ζωής... Βουτάει το αεροσκάφος ξανά και ξανά και συντρίβεται στο χρηματιστήριο των αναλώσιμων, εδώδιμων και αποικιακών πληροφοριών των «αν» και «μήπως» και «ίσως» και επειδή χωρίς διά ταύτα.
Δεν είναι είδηση πως οι άνθρωποι ζούμε. Είναι το πώς ζούμε. Δεν είναι είδηση το ότι οι άνθρωποι πεθαίνουμε αλλά το πώς. Απ' το μύθο του Ικαρου έως τον Γιούρι Γκαγκάριν το άνοιγμα των φτερών του νου, η γνώση, η επιστήμη, το κίνητρο, η πτήση κόντρα στη βαρύτητα, είναι συλλογικό επίτευγμα κι υποκειμενική ευθύνη, κόπος και μόχθος παραγωγής πολιτισμού. Η παιδεία στην ευρύτατή της έννοια είναι που μας... πετάει. Και μας επιτρέπει να ζούμε και να καλυτερεύουμε τη ζωή μας, αντιμετωπίζοντας και τα αναπάντητα γιατί, δίνοντας το μέτρο της υποκειμενικής, της συλλογικής και της αντικειμενικής ευθύνης στη διαχείριση της απογείωσης, της πτήσης, της προσγείωσης ή και της συντριβής. Είναι βαθιά πολιτικό ζήτημα λοιπόν με τι παιδεία βυθίζεται κανείς στην κόλαση της αστοχίας υλικού και της αστοχίας ανθρώπου. Μόνον από μια τέτοια αφετηρία θαρρώ θα μπορούσε να γενικευτεί μια συζήτηση, μια πολιτική διαλεκτική πάνω στο γεγονός κι όχι στα πτώματα, για την απολέπιση του «μοιραίου» που παραμένει το άλλοθι όσων δεν έπραξαν δυνατά τ' αδύνατα... Ωστε να παραμένουμε έλλογοι, διαχωρίζοντας το θάνατο απ' το φονικό στη γη, τη θάλασσα και τους αιθέρες.
ΥΓ: Ο Γιούρι δεν εκτινάχτηκε, τέτοιες μέρες, στις 27-3-1968 για να μη συντριβεί πάνω σε σχολείο. Τον θυμήθηκα γιατί με παρηγορεί η σκέψη αγαθών εκπεπτωκότων αγγέλων...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου