ΧΑΡΟΛΝΤ ΠΙΝΤΕΡ - Ο ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΟΣ

ΧΑΡΟΛΝΤ ΠΙΝΤΕΡ

Το «κατηγορώ» ενός ασυμβίβαστου

ICON

Με τον καθαρό καταγγελτικό του λόγο απευθυνόταν στη συνείδηση των ελεύθερων και επαναστατημένων ανθρώπων. Είτε με το θέατρό του, είτε με την ενεργό πολιτική δράση του πάντα έλεγε ανοιχτά και θαρραλέα την άποψή του. Υπερασπιστής των καταπιεσμένων και των θυμάτων της αλαζονείας, είτε με το θέατρό του, είτε με την ενεργό πολιτική δράση του, ο Βρετανός συγγραφέας, Χάρολντ Πίντερ, που έφυγε από τη ζωή, παραμονή Χριστουγέννων, πριν από 3 χρόνια, σε ηλικία 78 χρόνων, πάντα έλεγε ανοιχτά και θαρραλέα την άποψή του, γι' αυτό και σήμερα η απουσία του είναι αισθητή.

Οι πολιτικές ανησυχίες του Πίντερ άρχισαν να καλλιεργούνται σε νεαρή ηλικία και το 1949 κατηγορήθηκε ως αντιρρησίας συνείδησης, επειδή αρνήθηκε να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία. Ο Πίντερ έχει συγγράψει 29 θεατρικά έργα, αν και η συγγραφική του ιδιότητα δεν περιορίστηκε μόνο στα θεατρικά έργα. Υπήρξε και ποιητής, ενώ είχε γράψει και σενάρια για ταινίες, πολλά εκ των οποίων ήταν προσαρμογή των έργων του για τον κινηματογράφο.

Ριζοσπαστικές παρεμβάσεις

Αν και τα έργα της νεανικής του περιόδου χαρακτηρίζονται από την ατομικότητα και το σχεδόν απολίτικο των ηρώων του, ο Χάρολντ Πίντερ τα τελευταία 25 χρόνια παρενέβαινε συστηματικά και ριζοσπαστικά στα πολιτικά δρώμενα. Ακόμη και μετά τη διάγνωση καρκίνου του οισοφάγου, ο Πίντερ δεν είχε σταματήσει ούτε στιγμή να καταγγέλλει τις επιλογές του τότε Βρετανού πρωθυπουργού, Τόνι Μπλερ.

Τη δεκαετία του '80 ασκούσε κριτική στον Αμερικανό Πρόεδρο Ρόναλντ Ρίγκαν και στη σύγχρονή του Βρετανίδα πρωθυπουργό Μάργκαρετ Θάτσερ. Μαζί με τον Αρθουρ Μίλερ ταξίδεψαν, το 1985, στην Τουρκία, υποστηρίζοντας τα δικαιώματα των πολιτικών κρατουμένων - θυμάτων της δικτατορίας. Σε κάθε ευκαιρία ύψωσε τη φωνή του με θάρρος, όπως οφείλει να πράττει η διανόηση: Για τη γενοκτονία των Κούρδων, για την ανατροπή της δημοκρατίας στη Χιλή και τη στήριξη των δικτατοριών στη Λατινική Αμερική από τις ΗΠΑ, για την επιδρομή στη Γιουγκοσλαβία και τον πόλεμο στο Κόσσοβο, για την εισβολή στο Ιράκ, για την τρομοκράτηση του κόσμου από τον Μπους. Ο Πίντερ ήταν επίσης ενεργός αντιπρόσωπος της Εκστρατείας Αλληλεγγύης για την Κούβα, μια οργάνωση για την προάσπιση των δικαιωμάτων της Κούβας, εναντίον του αμερικανικού εμπάργκο κατά της χώρας.

Απρόσμενα, πάντως, το 2005 η Σουηδική Ακαδημία τού απονέμει το Νόμπελ Λογοτεχνίας, χωρίς φυσικά να αναμένει αυτό που ακολούθησε και θα μείνει στην ιστορία των Νόμπελ. Πρώτη φορά ο αποδέκτης του Νόμπελ Λογοτεχνίας απευθύνεται με ένα πολιτικό μανιφέστο και πάνω από όλα ένα δριμύτατο, εξοργισμένο και τεκμηριωμένο «κατηγορώ» για την πολιτική των ΗΠΑ. Τα μέλη της Σουηδικής Ακαδημίας των Νόμπελ, αλλά και οι νομπελίστες, στην κατάμεστη αίθουσα στη Στοκχόλμη, άκουσαν και είδαν από βιντεο-οθόνες, με δυνατή φωνή από το κρεβάτι του νοσοκομείου, τον Πίντερ, να εξακοντίζει εναντίον των ΗΠΑ φράσεις, όπως «κατά συρροήν δολοφόνοι», «εγκληματίες πολέμου», «αδίστακτοι, ανήθικοι καταπιεστές».

ΤΟ «ΚΑΤΗΓΟΡΩ», όμως, του ασυμβίβαστου συγγραφέα δεν είχε αποδέκτες μόνο τον Τζορτζ Μπους, τον Τόνι Μπλερ και τον κάθε αντίστοιχο «τρομοκράτη των λαών», αλλά και όλους όσοι κλείνουν τα μάτια και τ' αυτιά στα «κατά συρροήν εγκλήματα των ισχυρών».

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 07-01-2012

Σοφία ΑΔΑΜΙΔΟΥ